Μνημεία Πεσόντων Ηρώων

Υποσμηναγός Ευάγγελος Γιάνναρης

Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916. Οι γονείς του ήταν από το Γεωργίτσι. Το Σεπτέμβριο του 1936 κατατάχθηκε στη σχολή αεροπορίας (Τμήμα Αξιωματικών). Αποφοίτησε το 1939 με το βαθμό του ανθυποσμηναγού και πτυχίο χειριστή. Χάρισε στην Πατρίδα και στο χωριό μας, το θλιβερό προνόμιο να είναι ο πρώτος αξιωματικός των ενόπλων δυνάμεων, που έπεσε στις 30 Οκτωβρίου 1940 με πραγματικά ένδοξο τρόπο. Το ραντεβού με το θάνατο, που του έδωσε το προβάδισμα στα μητρώα των Ελλήνων αξιωματικών που έπεσαν στο ηρωϊκό έπος του ΄40, το επέλεξε ο ίδιος. Δεν αρκέσθη στις προγραμματισμένες για αυτόν αποστολές και εζήτησε με επιμονή και πήρε τη θέση του μόλις αφιχθέντος εις το αεροδρόμιο Ανθ/γου Τζαμουράκη (πήρε ο Γιάνναρης τη θέση μου αφηγείται ο Τζαμουράκης). Ήταν προφανής η επιθυμία, το πάθος και η βιασύνη του Γιάνναρη για εκδίκηση στην άδικη και άνανδρη επίθεση και ήταν μοιραίο στην πτήση που ζήτησε, να πάρει του χάρου το φιλί μεσ΄ το αεροπλάνο. Κατά τη διάρκεια της αποστολής, το ελληνικό αεροπλάνο δέχθηκε επίθεση από πέντε Ιταλικά καταδιωκτικά FIAT, κατά την αερομαχία το αεροπλάνο δέχεται τα εχθρικά πυρά, ο Γιάνναρης τραυματίζεται, ο χειριστής Τσάντας υποχρεώνεται σε αναγκαστική προσγείωση, λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Καστοριάς, στο ύψωμα Προφήτης Ηλίας κοντά στο χωριό Βασιλειάδα. Ο Αρχισμηνίας Τσάντας διεκομίσθη στην Κοζάνη τραυματισμένος, ο Γιάνναρης ήταν νεκρός.

Στις 20 Απριλίου 1941 με Β.Δ. του απονεμήθηκε ο Σταυρός του Ιπτάμενου για την εξαιρετική τόλμη και αυτοθυσία που επέδειξε κατά την εκτέλεση του καθήκοντος.

Στοιχεία Αεροσκάφους Henschel HS 126K-6

Αυτό το διθέσιο υψηλοπτέρυγο αεροσκάφος αναγνώρισης ελαφρού βομβαρδισμού ήταν το πιο σύγχρονο αεροσκάφος στην κατηγορία του στη δύναμη της αεροπορίας το 1940. Δέκα έξι παραδόθηκαν πετώντας υπό άσχημες καιρικές συνθήκες, στο αεροδρόμιο της Δεκέλειας τον Δεκέμβριο του 1939. Φαίνεται ότι είχε παραγγελθεί μεγαλύτερος αριθμός γιατί η εξαγωγή τους απαγορεύτηκε με διαταγή της ηγεσίας στο Ράιχ στις 25-4-40. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Γερμανία ήταν η μοναδική από όλες τις εμπόλεμες χώρες που συνέχιζε να παραδίδει πολεμικό υλικό στην ουδέτερη Ελλάδα μέχρι αυτήν την ημερομηνία.

Ρόλος: στρατιωτικής συνεργασίας

Κινητήρας: Bramo 323A-2 fafnir 900HP. Ελικαμεταβλητού Βήματος

Διαστάσεις Εκπέτασμα: 14,50m, μήκος 10,85m, ύψος 3,75m

Βάρη: κενό 2030Kgr, κανονικό 3090 Kgr

Επιδόσεις: Μέγιστη ταχύτητα 260Km/h, Εμβέλεια 700km

Επιχειρησιακή οροφή: 9000m

Οπλισμός: 2 συγχρονισμένα πολυβόλα FN-Browning 7,92mm στο Ρύνχος και ένα κινητό ιδίου τύπου στη θέση του πολυβολητή. Συνδυασμός εσωτερικά και εξωτερικά μεταφερομένων βομβών.

Πλήρωμα: 2

Χώρα κατασκευής: Γερμανία

Επισμηναγός Νικόλαος Σκρουμπέλος

Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε το 1907 στο Γεωργίτσι Λακωνίας. Τον Απρίλιο του 1928 κατατάχθηκε στη σχολή Αεροπορίας. Κατά τη διάρκεια διατεταγμένης αποστολής ενεπλάκη σε αερομαχία με εχθρικά διώξεως MACCHI βόρεια της Κλεισούρας. Έπεσε κατά τέτοιον τρόπο που όπως αναφέρει ο ε.α. υποπτέραρχος Ηλίας Καρταλαμάκης, θα τον ζήλευε κάθε αεροπόρος. Έπεσε σε μια από τις μεγαλύτερες αερομαχίες της Αλβανίας. Ο Δ/της της μοίρας του Γρηγόρης Θεοδωρόπουλος στα ενθυμήματά του από τον πόλεμο του ΄40 λέει μεταξύ άλλων: ''Το σμήνος του Σκρουμπέλου, ύστερα από αιφνιδιαστικό ελιγμό κατευθείαν προς τα Ιταλικά καταδιωκτικά, τους προκάλεσε μεγάλη σύγχυση και μετ΄ ολίγον κατόπιν σφοδρής εμπλοκής εις αερομαχίαν ένα εχθρικό πέφτει, βγάζοντας καπνούς, δεύτερο βγάζει φωτιά και ακολουθεί και ένα τρίτο που συντρίβεται φλεγόμενο. Αλλά όμως και ο Σκρουμπέλος δέχεται μετωπική προσβολή και φονεύεται από ριπή πυροβόλου από μπροστά και διαγώνια. Ήταν μια από τις φονικότερες αερομαχίες του Αλβανικού ουρανού βόρεια της Κλεισούρας''. Έπεσε στις 23 Φεβρουαρίου 1941 με αεροσκάφος PZL της 23ης Μοίρας Διώξεως.

Το 1946 του απονεμήθηκε το χρυσό Αριστείο Ανδρείας. Με Β.Δ. στις 7-3-41 του απονεμήθηκε ο Σταυρός Ιπτάμενου γιατί εξετέλεσε με εξαιρετική τόλμη και αυτοθυσία πολεμικές αποστολές, συνέπεια των οποίων ήταν και ο ηρωικός θάνατός του στο πεδίο της μάχης.

Στοιχεία Αεροσκάφους PZL.P24

Το Πολωνικής κατασκευής καταδιωκτικό PZL P.24 αποτελεί το αεροσκάφος με την πιο πλούσια πολεμκή δράση στην ιστορία της Αεροπορίας. Στην Ελλάδα τα P.24 άρχισαν να παραδίδονται το Μάϊο του 1937. Έφεραν τυποποιημένο εξοπλισμό προδιαγραφών Υ.Α που αποτελείτο από Γερμανικό Ασύρματο και Αμερικάνικο σύστημα παροχής οξυγόνου.Εκτός από 11 που καταστράφηκαν σε ηρωικές αερομαχίες με πληρώματα γενναίους Έλληνες αεροπόρους.

Ρόλος: Καταδιωκτικό

Κινητήρας: Gnome Phone 14 N07 ονομαστικής ισχύος 950Hp

Διαστάσεις εκπέτασμα: 10,68m μήκος 7,81m, ύψος 2,69m

Βάρη: κενό 1329Kgr, μέγιστο 2000Kgr

Επιδόσεις: Μέγιστη ταχύτητα 430km/h

Επιχειρησιακή οροφή: 10500m

Οπλισμός: 2 πολυβόλα L.k 32 7,92mm, 2 πολυβόλα OerlikomFF 20mm

Πλήρωμα: 1

Χώρα κατασκευής: Πολωνία